اعضای APA دست‌کم دوبار در سال برای ترویج دیدگاه انسجام بیشتر آسیا تشکیل جلسه می‌دهند.
عناوینی که در این اجلاس مورد توجه قرار می‌گیرد و به‌گونه‌ای اهداف این اجلاس محسوب می‌شود، ایجاد بازار مشترک انرژی آسیا، برقراری پیمان دوستی در آسیا، توجه به تنوع فرهنگی در آسیا و مبارزه با فساد و ترویج حکمرانی خوب و همچنین توجه به مسائل زیست‌محیطی با هدف کاشتن یک‌میلیارد درخت در آسیا و ایجاد پایداری زیست‌محیطی در این قاره کهن است.
برای نخستین‌بار APA در 20نوامبر 2007 از دولت‌های محلی، شوراها و شهرداران خواست تا اطلاعات و تجربه‌هایشان را با دیدگاهی مبنی بر ترغیب همکاری و انسجام در آسیا مبادله کنند. این اجلاس در نشست تهران و در قطعنامه پایانی و زیر‌فصل موضوعات اجتماعی و فرهنگی، بر این موضوع تأکید کرد.
اجلاس شهرداران آسیایی برای نخستین بار در سال2008 در شهر تهران با حضور کارشناسان، متخصصان و شهرداران 46 کشور آسیایی تشکیل شد. دبیرخانه دائمی این اجلاس در تهران استقرار یافت و نخستین اعضای هیأت مدیره مجمع شهرداران آسیا شامل 811شهر از هشت کشور جمهوری اسلامی ایران، بحرین، قطر، فلسطین، ترکیه، ویتنام، پاکستان و تایلند هستند.
موضوعاتی که در این اجلاس مورد توجه قرار گرفت شامل مبارزه با حاشیه‌نشینی و فقر شهری، غنی‌کردن زندگی درونی شهر، پرداختن به گسترش شکاف درون شهرها، کشورها و میان آنها، مدیریت توسعه شهری و موضوع کیفیت زندگی مسائلی بود که به‌طور مستقیم بر دیدگاه اتحاد آسیایی از یک طرف و برنامه اولویت‌های اصلی در هر شهر بزرگ آسیا از طرف دیگر تکیه داشته است.
این اجلاس همچنین اعلام کرد که برای شهرها، دیدگاه اتحاد بیشتر در آسیا یک رؤیای دوردست سیاسی نیست بلکه امری حتمی برای زندگی روزمره در این عصر دگرگونی سریع است.
واقعیت این است که اجلاس شهرداران آسیایی 2008قصد دارد حمایت از این دیدگاه اتحاد آسیایی را که به‌وسیله APA هدایت می‌شود، ابراز کند و به مبادله دیدگاه‌ها در این‌باره بپردازد که چگونه روابط کاری برقرار کنند تا بتوانند دیدگاه‌ها و بهترین شیوه‌ها را درباره موضوعات شهری تبادل کنند که تأثیری مستقیم یا غیرمستقیم با اتحاد آسیایی دارد.
نخستین اجلاس شهرداران کلانشهرها و پایتخت‌های آسیایی 29آبانماه سال 87 با پیامی از سوی دبیرکل سازمان ملل متحد آغاز شد و در نشست اصلی این اجلاس رئیس‌جمهور، روسای قوای مقننه و قضاییه و شهردار تهران سخنرانی کردند. همچنین 15شهردار مختلف قاره آسیا و اروپا در این نشست به سخنرانی پرداختند. این اجلاس با شعار «آسیا برای شهروندان و همگرایی برای زندگی بهتر» برگزار شد.
گروه‌بندی میهمانان اجلاس
براساس اظهارات مسئولان شهرداری در زمان برپایی اجلاس، میهمانان اجلاس شامل سه گروه مختلف بودند. از این‌رو شهرداری تهران با دعوت از هر کدام از این گروه‌ها کمیته‌های مشخصی را نیز برای همکاری بیشتر تشکیل داد. گروه اول میهمانانی بودند که از کلانشهرها و پایتخت‌های آسیایی در این اجلاس حضور پیدا کردند و در APA عضویت داشتند که در مجموع 35کشور را شامل می‌شود.گروه دوم کشورهایی بودند که شهر تهران یا شهرهای دیگر کشور با آنان پیمان خواهرخواندگی دارند که این کشورها در سطح جهانی هستند و درگروه سوم سازمان‌های بین‌المللی مورد توجه قرار گرفتند که در عرصه جهانی در حوزه مدیریت شهری نقش ایفا می‌کنند.
در این اجلاس همچنین محورهایی مورد توجه قرار گرفت. محورهای این اجلاس عبارت بودند از: تأکید بر ایجاد مشارکت‌های مردمی از سوی دولت‌های محلی در امور محلی، بررسی و رفع چالش‌ها و معضلات مشترک کلانشهرهای آسیایی و تأکید بر همکاری بیشتر میان شهرها و ایده‌های مبتکرانه میان کلانشهرها و شهرهای عضو.
همه حاضران در اجلاس
شرکت‌کنندگان در این اجلاس اکثرا شهرداران کلانشهرهای آسیایی بودند. همچنین برخی از روسای شوراهای شهر و قائم‌مقام‌های شهرداران نیز در نخستین اجلاس شهرداران آسیایی حضور یافتند. حضور نخست‌وزیر سابق فرانسه و تونس و وزیر اسبق امور خارجه فرانسه و وزیر مسکن مالزی نیز در این اجلاس که از میهمانان ویژه بودند، بسیار مورد توجه قرار گرفت.
به‌دلیل وجود اتحادیه اروپا و اتحادیه وحدت آفریقا نشست‌های متعددی بین شهرداران شهرهای مختلف این دوقاره همواره صورت می‌گرفت اما در آسیا تاکنون چنین اجلاسی شکل نگرفته بود و نخستین اجلاس کلانشهرهای آسیایی توانست زمینه‌ساز همکاری و همگرایی بین کلانشهرها و شهرداران آسیایی باشد. همچنین در این اجلاس تعداد زیادی از شهرداران استان‌های کشور نیز حضور یافتند که این امر علاوه بر نزدیکی شهرداران کشور به یکدیگر، توانست سبب تبادل اطلاعات و تجربیات بین شهرداران سایر کشورها با شهرداران ایرانی شود.
بیانیه پایانی نخستین اجلاس
در پایان دو روز برگزاری اجلاس علاوه بر سخنرانی شهرداران کلانشهرهای آسیایی چندین کمیته تخصصی و کارشناسی در حاشیه اجلاس برگزار شد و در روز 30 آبانماه بیانیه پایانی اجلاس صادر شد. در این بیانیه اعلام شد:
ما به‌عنوان شهرداران و مقامات شهرهای آسیایی و به‌عنوان نمایندگان شهرداری‌هایمان در نخستین نشست شهرداران آسیایی 19تا 20نوامبر 2008 در تهران گرد هم آمدیم و:
1 - نقش پیشروی مجلس پارلمانی آسیا در ارتقای رویکرد جامع به همکاری منطقه‌ای در آسیا را تقدیر کرده و بر بیانیه 2007 آن مبنی بر «تبادل اطلاعات و تجارب فرمانداری‌های محلی آسیا، شوراهای شهر و شهرداران با نظر به ارتقای همکاری و اتحاد در آسیا» تأکید می‌کنیم.
2 - از ابتکار آقای محمدباقر قالیباف، شهردار تهران برای سازماندهی اجلاس شهرداران آسیایی به‌عنوان نهادی جدید با هدف ارتقا و تسهیل همکاری بیشتر و ارتباط شبکه‌ای میان شهرداران و شهرداری‌های کلانشهرهای آسیایی استقبال می‌کنیم.
3 - همکاری شهرهای بزرگ آسیایی را به‌عنوان مهدهای تمدن برای توسعه جامعه انسانی به‌طور گسترده اعلام می‌کنیم.
4 - بر نقش مهم شهرها در به رسمیت شناختن اداره خوب شهرها، تحول پایدار و خوشبختی انسان‌ها در سطوح ملی، منطقه‌ای و جهانی تأکید می‌کنیم.
5 - کلانشهرهای آسیایی را به‌عنوان شهرهای منسجمی می‌دانیم که از نظر تاریخی مهم، از نظر اقتصادی قوی، از نظر اجتماعی موفق، از نظر فرهنگی گوناگون، از نظر سیاسی بانفوذ، از نظر فنی پیشرفته، از نظر محیط‌زیست پاکیزه و از نظر بین‌المللی پیشرفته هستند.
6 - از تحول شبکه‌های اینترنتی جدید در میان شهرهای آسیایی برای تبادل اطلاعات، سازماندهی کنفرانس‌های کارشناسی و ابتکار پروژه‌های تحقیقاتی مشترک و برنامه‌های آموزشی برای روبه‌رو‌شدن با چالش‌های مشترک در مدیریت شهری مؤثر در آسیا حمایت می‌کنیم.
7 - ابراز رضایت خود را از آگاهی فزاینده و مؤثربودن اداره محلی شهرها و شرکت عمومی در بهبود خدمات شهری در کلانشهرهای آسیایی اعلام می‌کنیم.
8 - تصمیم می‌گیریم سیاست‌ها و اقدامات برای نقش بیشتر مشارکت عمومی در روندهای تصمیم‌گیری مدیریت شهری را ارتقا دهیم.
9 - تصمیم می‌گیریم پرتال اطلاعاتی را با هدف ارتباط همه شهرهای آسیایی ایجاد کرده و به ارتباط بیشتر و تسهیل ایجاد «شهرهای مجازی» به‌عنوان راه زیربنایی مؤثر برای اداره خوب شهرها کمک کنیم.
تداوم اجلاس در ترکیه
پس از پایان نخستین اجلاس شهرداران آسیایی در تهران، بیش از 162نماینده مجلس از تلاش شهرداری تهران برای تشکیل این اجلاس قدردانی کردند. شهرداران کلانشهرهای کشور نیز در اقدامی جداگانه از ابتکار شهردار تهران برای پی ریزی و تشکیل این اجلاس تشکر کردند. بسیاری از شخصیت‌های سیاسی نیز فعالیت شهرداری تهران در برپایی این اتفاق مهم بین‌المللی را گامی با‌اهمیت دانستند. مرکز اسکان برگزاری این اجلاس را مهم‌ترین رخداد در حوزه مدیریت شهری دانست که در قاره آسیا رخ داد.
اما تلاش برای تشکیل اجلاس شهرداران آسیایی در سال‌های بعد تداوم یافت. در سال گذشته دومین اجلاس شهرداران آسیایی در شهر استانبول ترکیه برگزار شد.
شهردار تهران نیز به‌عنوان بنیانگذار این اجلاس در استانبول حضور یافت و از همگرایی بیشتر در قاره کهن سخن گفت که مورد توجه دیگر مسئولان شرکت‌کننده در این اجلاس قرار گرفت. دومین اجلاس شهرداران کلانشهرهای آسیایی که در استانبول ترکیه برگزار شد، توسعه بیشتری یافت و اعضای شرکت‌کننده آن نیز افزایش یافت. 180هیأت، 93شهردار و هشت‌سازمان بین‌المللی در این اجلاس شرکت کردند.
عمده دلیل حضور این تعداد از شهرداران، اثربخشی این اجلاس و اجرای مفاد پیمان‌نامه اجلاس تهران توسط بسیاری از اعضا اعلام شد. در این اجلاس شهردار استانبول، از شهردار تهران به‌دلیل ابتکارش در شکل‌دهی چنین اجلاسی قدردانی کرد.
